Jozef Fuşe - siyasi xadimin portreti

İki aydan sonra o, qürurla Konventə yazır: «On rougit ic detre riche» – «burada varlı olmaqdan xəcalət çəkirlər». Lakin əslində o, belə deməli idi: “Burada varlı olmaqdan qorxurlar”.

Onların rəhbərləri Kondorse, Rolan, jirondistlər özləri ziyalıların və orta təbə­qə­nin nü­ma­yəndələri idilər.

Geo­ri Büx­ne­rin «Hes­sisc­he Land­bo­te»si

Təş­ki­lat­çı olan və şə­rai­ti tez dərk edən bu adam dostla­rın­dan heç də ge­ri qal­mır, nit­qi­nin kəs­kin­li­yi­nə gö­rə isə on­la­rın ha­mı­sı­nı vu­rub ke­çir. Çün­ki (bu­nu yad­da sax­la­maq la­zım­dır) in­qi­la­bı ya­ra­dan Ro­besp­yer və Dan­ton xü­su­si mül­kiy­yə­ti hə­lə eh­ti­ram­la «to­xu­nul­maz» elan et­dik­lə­ri hal­da, Jo­zef Fu­şe on­lar­dan fərq­li ola­raq, din və xü­su­si mül­kiy­yət mə­sə­lələ­rin­də eh­ti­yat­lı­lı­ğa əs­la ria­yət et­mir

Öz iş otağından, dağın pələnglərinin və jirondanın şirlə­ri­nin bir-birlərini əzmələrini, ehtirasları çoşub-daşan Verno, Kondorse, Demulen, Danton, Marat və Robespyer kimi görkəmli adamların bir-birlərinə necə ölümcül yaralar vurmalarını arxayınca müşa­hidə edə və nə­ti­cəni gözləyə bilər. O, izləyir və ehtirasla çul­ğa­lananların bir-birini məhv etmələrini gözləyir, çünki mühakiməli olmağı bacaranların da vaxtının gəlib çatacağını bilir

Hələ bir neçə həftə əvvəl təntənəli surətdə «vətən atası» elan edilmiş Lafayet bu gün satqın hesab olunur

hətta Allaha belə ömür boyu sadiq qalacağı barədə and içmirsə, insanlar haq­qında heç söhbət ola bilməz.

Açıqca hakimiyyət başında durmadan hər halda onu ələ almalı, bütün telləri əldə saxlamalı və heç zaman məsuliyyət altına girməməli

əsl də­niz­çi oğlu kimi, dalğanın boyuna düşmək üçün səmt küləyi gözləyir, məqam gəlib yetişincə gəmi­si­ni körfəzdə saxlayır.

Başlıca iş qapalı qalmaq, mövqeyi qabaqcadan bildirməmək, əl-qolu ömür­lük bağlatdırmaqdır.