Таццяна Нядбай

за сваё жыццё
тры жыцці ён ужо пражыў,
хоць ні дома, ні дрэва, ні сына няма,
але
яго так закручвалі
шалёныя віражы –
ён заходзіў у душ, а вынырваў у Па-дэ-Кале

уначы ён піў – намагаўся заснуць,
але хтосьці знадворку па шыбах вадзіў ножыкам,
ён заплюшчваў вочы, ён не хацеў на вайну,
а вайна прыйшла і лягла да яго ў ложак

і яшчэ да таго, як гарошыну
сонца з нетраў сваіх выбухам
выкіне на небасхіл
ты маўчыш, агаломшаная
мантру – мілы, мілы, мілы
бязгучна – рыбаю
адкрываеш рот –
паўтараеш, параненая ў жывот
шчасцем

мужчыны разварочваюцца на сто восемдзесят
і рашуча вяртаюцца на свае колы
мужчыны не любяць пісаць лістоў, а ўвосень
з садовых яблыкаў робяць віно, уколам
нажа рассякаючы плоць і, захмялелыя
з вуснаў прагна злізваюць шэпты словаў
і скура, як сонца ў зеніце, сляпуча-белая
і госпад кладзецца побач, плячом пад голаў

як бажавольная, глядзіць у неба (пчолы – роем)
а яе воды далёка адсюль з акіянам змешваюцца
і нараджаюць герояў
так, гэта яна блукала ўчора па вуліцах
гэта яна зазірала ў вокны вашых кухняў
гэта да ейных каленяў восень у парках туліцца

і прастытутка, якая пад ранак з гатэля
выходзіць,
мінае цябе,
хоць і любіла б цяпер за танна
туман паглынае масты, ліхтары і арэлі
запускаеш рукі ў кішэні – а там каштаны

Выплёўваеш мякіш, чакаючы барыкадаў,
імкнешся наперад, загартаваны ў снах.
ідзеш да вяршыняў, хоць ведаеш: падаў, падаў…
сягаеш глыбіняў, хоць – на карчы – блясна.

Нічога.
І свецяцца вокны, блішчаць скрыжаванні,
машыны бягуць, асвятляюць дарогу да тых,
хто гатуе вячэру і ставіць пранне, а ты непрыкаяны,
намацаць сценаў не ў стане, бо зноў – пад дых.

Правадніца ахоўвае таямніцы:
хто мяне праводзіў, хто сустракаў,
і па кім я варочаюся на паліцы,
і па кім выгінаюся, як рака,

Забірай мяне ад мяне і ратуй ад скрухі.
Аддавацца бяспамятна ў моцныя рукі. Рухі
да мяжы, праз мяжу, паўз мяжу, у памежжа,
дзе я сабе не належу і ты сабе не належыш,
дзе пачуцці сягаюць вышэй найвышэйшых вежаў;
мы з табой на мяжы, дзе нішто больш не мае межаў.

толькі адзін крок
убок
і ўжо змрок
і ўжо страх
ах
не бойся каханая родная я ж тут
там спрут
цені
а тут такія сненні
такое каханне такі гранат у жылах
што звар’яцелае сонца пяшчотна сняжыла
і ў келіх кавалачкі лёду
апускала
і мазала вусны мёдам

усяго мера
з мельхіёру – лыжачка
з парцаляны – кубачак
два глыткі і – мінае лета

і пакуль лыжачкай водзіш, рытмічным постукам
салодзячы час
падкупляючы стрэлкі, ледзь бачныя ў сутонні
зірні направа – гэта сірэны спяваюць джаз
зірні налева – карабель тоне